Istnieją dwa modele tych transceiverów, bardziej rozbudowany i większy
gabarytowo, ale i droższy - IC-756 dla pasm KF + 6m, oraz mniejszy i znacznie
tańszy IC-746, o tych samych podstawowych parametrach nadajnika i odbiornika
w pasmach KF + 6m i dodatkowo z pasmem 2m.. W wyniku postępu technicznego
do obydwu modeli wprowadzono szereg udoskonaleń i są one obecnie produkowane
jako IC-756 PRO i IC-746 PRO.
Model IC-746 był szeroko opisany w ŚR 12/98 przez SO5JH, natomiast model
IC-756 PRO z nowoczesną DSP przez DK8OK w ŚR 8/00, a następnie SP7HT (QTC
3/02) podał pierwsze impresje na temat IC-756PROII. AA1GW opisał w QST
5/02 wyniki testu przeprowadzonego w laboratoriach ARRL najnowszej, "ekonomicznej"
wersji IC-746 PRO. Niniejszy artykuł przybliża polskiemu czytelnikowi
informacje na temat nowej wersji tego transceivera.
Nowa wersja IC-746PRO stała się hitem sezonu. Jest ona atrakcyjna także
dla polskiego krótkofalowca, gdyż przy relatywnie niskiej cenie otrzymuje
się dobre, nowoczesne urządzenie, przekraczające swoimi niektórymi możliwościami
nawet IC-756 PRO II. Potwierdzają to ceny ofertowe tych urządzeń na rynku
USA : IC-756 - $1900; IC756 PRO II - $2970; IC-746 - $1300; IC-746PRO
- $1900.
Podstawowe różnice
Oryginalny IC-746, dla uzyskania optymalnych właściwości wymagał zakupienia
i wstawienia trzech opcyjnych filtrów kwarcowych w cenie po około $150
każdy. Obecnie cała problematyka selektywności rozwiązana jest przez zastosowanie
cyfrowej obróbki sygnału DSP na częstotliwości pośredniej (IF). Dodatkowo
uzyskuje się dużą elastyczność i cechy, które były dawniej dostępne tylko
w znacznie droższych modelach IC-756 PRO i PRO II. Ustawiając obok siebie
obie wersje, IC-746 i IC-746PRO, potrzeba bystrego oka, by spostrzec różnice
między nimi, inne niż kolor wyświetlacza, który zmienił się z niebieskiego
na zielony. Gabaryty nie uległy zmianie, natomiast poprawiona została
czytelność napisów na przyciskach. Główne zmiany znajdują się natomiast
wewnątrz urządzenia.
Oryginalny IC-746 stanowił następny logiczny krok innowacyjny po bardzo
popularnym IC-706, należącym do serii kompaktowych, mobilnych transceiverów.
IC-746 jest już transceiverem nadającym się do postawienia na stole operatorskim,
ale jego małe wymiary (287x120x316mm) i masa 9kg pozwalają na włożenie
do teczki. Natomiast model IC-746PRO, zachowując "dzwonki i gwizdki"
z poprzedniej wersji, przejął od wcześniej opracowanych IC-756PRO i IC-PROII
szereg rozwiązań z zakresu DSP i logistyki, ma taką samą "elektrownię"
100W i dodatkowo pasmo 2m, ale dzięki pewnym uproszczeniom (monochromatyczny
wyświetlacz, bez miernika wskazówkowego), stanowi wyraźną konkurencję
cenową.
Co nowego?
Na zewnątrz na przednim panelu widać zmienionych wiele napisów. Tam gdzie
IC-746 miał przycisk z napisem APF/ANF (automatyczne podbijanie sygnału
/ automatyczny filtr wycinający) w IC- 746 PRO jest teraz A/NOTCH. Były
APF przeszedł do historii, gdyż funkcja ta jest realizowana przez DSP.
Dodatkowo przycisk SPEECH w IC-746 jest teraz przyciskiem CALL, pozwalającym
operatorowi na szybkie przejście na częstotliwość uprzywilejowaną (wywoławczą).
Dawny przycisk LOCK teraz oznakowany LOCK/SPCH realizuje dwie funkcje.
Zmieniły się kolory przycisków MENU i pozostałych zgodnie z życzeniami
użytkowników poprzedniej wersji. Przyciski wybierania pasm i cyfr na klawiaturze
mają czytelniejsze napisy. Przycisk XFC (kontrola częstotliwości nadawania)
zmienił kolor na niebieski. IC-746PRO posiada szereg upiększeń, bez których
wkrótce nie będziemy mogli żyć. Są to możliwości zmiany barwy tonu sygnałów
nadawanych z mikrofonu, sygnałów odbieranych, nastawialny ogranicznik
trzasków (NB), wskaźnik WFS, oraz regulowane nachylenia zboczy filtrów
p.cz, (pierwszy raz zastosowane w IC-756 PROII), oraz doskonała redukcja
szumów i wycinanie zakłóceń za pomocą DSP na częstotliwości pośredniej
(IF). Szczegółowy opis działania DSP znajduje się w opisach IC-756 PRO
wymienionych na wstępie.
Selektywność
Wprowadzenie przez Icom transceiverów serii "PRO" wywołało w
końcu podział wśród krótkofalowców na posiadających sprzęt klasyczny i
ten z nowoczesną logistyką. Nowy sprzęt wprowadza postęp nie tylko w zakresie
filtrowania na p.cz., zastępując dotychczasowe krystaliczne lub mechaniczne
filtry analogowe filtrowaniem metodą cyfrową DSP, ale pozwala także na
uzyskanie wielu innych charakterystyk i sposobów obróbki sygnału, o których
dawniej można było tylko marzyć. Właśnie wprowadzenie DSP na p.cz. odróżnia
IC-746PRO od swojego poprzednika. Obecnie radio z 32-bitowym, zmiennoprzecinkowym
procesorem cyfrowym sygnału p.cz. (IF), w połączeniu z 24-bitowym konwerterem
analogowo-cyfrowym i cyfrowo-analogowym, stanowi cyfrowy ekwiwalent filtrów,
które teraz wybiera się prostym naciśnięciem przycisku lub obróceniem
gałki. Co to oznacza w praktyce? Selektywność, selektywność i jeszcze
raz selektywność. Aby zorientować się, jak daleko poszliśmy w tym zakresie
w ostatnich latach, wystarczy sobie przypomnieć wiadomość ze starych czasopism,
w których donoszono o osiągnięciu niezwykłej naówczas selektywności 10
kc!
W poprzedniej wersji IC-746 zwiększenie selektywności wymagało zakupienia
i wstawienia dodatkowych filtrów kwarcowych, dwa na p.cz. 9MHz i jednego
na 455kHz, każdy w cenie około $150. DSP w wersji pierwotnej IC-746 zabezpieczało
jedynie automatyczne wycinanie (notch) sygnału interferującego i podbijanie
odbieranego sygnału telegraficznego (Q-xer). W nowym urządzeniu, IC-746PRO,
DSP zmienia wszystko. Dostępnych jest ekwiwalentnych 51 standardowych
szerokości filtru i każda ze stromymi lub łagodnymi zboczami, co handlowcy
wykorzystują, mówiąc o możliwości wyboru "102" filtrów. Za pomocą
przycisków i gałki na przednim panelu w IC-746PRO można teraz wybrać w
modzie SSB i CW szerokość wstęgi od 3,6kHz do ostrej jak brzytwa 50Hz,
bez potrzeby instalowania dodatkowych filtrów. Filtry z łagodnymi zboczami,
które pierwszy raz zostały wprowadzone w najnowszej wersji IC-756PROII,
zaokrąglają charakterystykę przenoszenia filtru cyfrowego i dają łagodniejsze
brzmienie audio na SSB, zaś na CW nie spostrzega się zasadniczej różnicy,
poza nieco mniejszym "dzwonieniem" przy wąskim paśmie przepuszczania.
Zaletą filtru z łagodnym zboczem jest to, że na SSB nawet przy paśmie
przepuszczania 1,2kHz sygnał jest jeszcze dostatecznie czytelny, podczas
gdy dotychczas należało zatrzymywać się przy 1,8kHz! (rysunek 1).
Dla wygody można, spośród wielu możliwości nastawienia filtracji, wybrać
w modach SSB i CW po trzy wersje dla szybkiego nastawienia i przypisać
je do przycisku FILTER na przednim panelu. Na przykład można wybrać i
oznaczyć je "szeroki" (wide), "średni" (medium) i
"wąski" (narrow) powiedzmy 2,8, 2,4 i 1,8kHz na SSB i być może
800, 500 i 250Hz dla CW. Ale można wybrać także inny układ.
Nawet po wybraniu podstawowych wersji selektywności filtrów, można w niezwykle
prosty sposób dodatkowo płynnie, na bieżąco zmieniać pasmo za pomocą nastawnika
DSP TWIN PBT - dwustronnego nastawiania zboczy filtru. Pozwala ono na
uszczknięcie pasma przepuszczania po każdej ze stron, lub przesunięcie
jego położenia. Dla powrócenia do stanu podstawowego wystarczy nacisnąć
PBTC.
Dla AM i FM ustalone są trzy stałe szerokości filtru, które można wybierać:
na AM 3, 6 i 9kHz (dostępne jest także przesuwanie p.cz.) zaś na FM 7,
10 i 15kHz (bez przesuwania p.cz.).
Dla odbioru RTTY do wyboru są przesunięcia 250, 300, 350, 500 lub 1kHz
plus filtr podbijania dwóch częstotliwości (twin-peak filter - TPF), który
w QRM zwiększa możliwości pracy w tym modzie. Poza tym można wykorzystywać
funkcję przesuwania p.cz.
A teraz najważniejsze szczegóły
Oczywiście warto zobaczyć, jak IC-746PRO układa się w stosunku do modelu
pierwotnego i porównać go z IC-756PROII, z którym ma wiele rzeczy wspólnych.
Jest to interesujące, ale jednocześnie pogmatwane, gdyż nie wszystkie
modele PRO posiadają te same cechy.
Pierwotny IC-746 posiadał DSP ograniczone do redukcji szumów i wycinania
zakłóceń, ale czynił to na częstotliwości akustycznej, nie na p.cz. We
wcześniejszych dyskusjach wykazano już, jakie to ma znaczenie dla zdolności
filtrowania. Nowa "lokomotywa" DSP wstawiona w IC-746PRO nadaje
wiele nowych właściwości i cech, których pierwotny model nie posiadał,
a mianowicie:
- Ręczny i automatyczny filtr wycinający (notch) na p.cz., taki jaki zastosowano
w IC-756PRO i PROII. W poprzednim IC-746 funkcjonował on na częstotliwości
akustycznej.
- Zmienny poziom progowy ogranicznika trzasków (noise blanker). Brak tego
w modelu IC-746 był powodem krytyki. Teraz można nastawić ograniczenie
na poziomie tylko takim jaki jest potrzebny, co zmniejsza stopień zniekształceń
samego sygnału. Właściwość tę po raz pierwszy wprowadzono w PROII.
- Trzy nastawienia automatycznej regulacji wzmocnienia ARW (AGC) - szybką,
średnią i wolną (fast, mid, slow), wybierane w SSB, CW, RTTY lub AM spośród
13 możliwych stałych czasu. FM ma niezmienną wartość stałej czasu. Na
życzenie można ARW wyłączyć. Jest to jeszcze jedna cecha przejęta z IC-756PRO
i IC-PROII. Poprzednie IC-746 posiadało tylko dwa nastawienia ARW z niezmiennymi
stałymi czasu lub wyłączeniem.
- Możliwość wybrania filtru pasmowo - przepustowego podczas nadawania.
Możesz wybrać podczas nadawania pasmo przepuszczania szerokie (2,8kHz),
średnie (2,4kHz) i wąskie (2,2kHz) w zależności od stylu pracy. Na przykład
szerokie i średnie podczas normalnej pracy, zaś wąskie w zawodach lub
w tłoku (pile-up) DX-owym. Pierwotne IC-746 nie posiadało tych możliwości.
- Nastawialna barwa głosu, przez regulację tonów wysokich (treble) i niskich
(bass), pozwala dopasować charakterystykę akustyczną sygnału do twojego
głosu i mikrofonu. Odpowiada to w pewnym stopniu "equalizerowi"
stosowanemu we wzmacniaczach akustycznych. W IC-746 było to możliwe w
ograniczonym stopniu, natomiast przeniesione z IC-756PRO i IC-PROII daje
możliwość zmiany tonów wysokich i niskich w zakresie od + 5dB do - 5dB
po każdej stronie. Służy do tego pozycja TCN wybierana w menu.
- Pozycja menu TCN pozwala także na sterowanie barwą odbieranego sygnału
i działa podobnie do nastawienia podczas nadawania sygnału audio. Możliwości
takiej IC-746 nie posiadał.
- W IC-746PRO standardowo znajdują się: blokada głosowa szumów (VSC) oraz
konwencjonalna blokada (squelch). VSC jest nową możliwością. Cecha ta
jest opisana w dalszej części artykułu.
- Klucz telegraficzny CW z pamięcią w IC-746PRO może być, podobnie jak
w poprzednim modelu IC-746 oraz w IC-756PRO i PROII, sterowany z przedniego
panelu, a także za pomocą urządzenia dodatkowego. Niekorzystnym jest to,
że takie urządzenie należy samemu wykonać, ale korzyścią jest to, że zewnętrznym
urządzeniem sterującym można sterować kluczem z pamięcią, podczas gdy
w menu wybrane są inne funkcje niż sterowanie kluczem elektronicznym.
Pamięci CW przyjmują do 50 znaków i klucz elektroniczny pozostał nadal
tak łatwym do zaprogramowania, że może wykonać to osoba słabo znająca
kod Morse'a. Uznaniem cieszy się także przyrostowe zwiększanie numeru
łączności i stosowanie tak zwanych "liczb obciętych" przy wymianie
kontestowej.
- Obecnie IC-746PRO synchronizuje dostrojenie SSB i CW, tak więc możesz
przełączać między oboma modami na danej częstotliwości bez potrzeby dostrajania.
Nie jest to często potrzebne, ale gdy jest potrzebne, to jest niezastąpione.
- Podobnie jak IC-756PROII teraz IC-746PRO oferuje mod danych "data
mode" dla SSB i posiada funkcję spowolnionego przestrajania (1/4)
w modzie danych. Ustawienie SSB w modzie danych wyłącza wejście audio
z gniazda mikrofonowego, wyłącza kompresor mowy i resetuje szerokość nadawanego
pasma, nastawienie wysokich i niskich tonów do stanu domyślnego. IC-746PRO
posiada także wbudowany dekoder RTTY, który wcześniej zastosowano w IC-756PRO
i PROII.
- Zupełnie nowym w serii PRO jest analizator współczynnika fali stojącej
WFS (SWR) zastosowany pierwszy raz w IC-746PRO. To wspaniałe urządzenie
jest opisane w dalszej części.
- W poprzednim IC-746 nastawienie stopnia kompresji wymagało sięgnięcia
na tylny panel transceivera i nastawienia małej gałeczki. Obecnie w wersji
PRO jest dostępne na przednim panelu za pośrednictwem odpowiedniej pozycji
menu.
Co wyróżnia ten transceiver?
Nowy IC-746PRO jest znacznie przyjemniejszy w obsłudze niż poprzednia
wersja. Ma doskonały duży wyświetlacz LCD (jednak jedynie monochromatyczny).
Ważne cechy są dostępne teraz poprzez menu i dysponuje on kilkoma nowymi
możliwościami wprowadzonymi do tego modelu.
Sposoby przestrajania
Pierwsze spostrzeżenie. Główna gałka strojenia jest tym nastawnikiem we
wszystkich transceiverach, z którym mamy najwięcej do czynienia. Dlatego
jest ona największą. Na ocenę warunków pracy wpływa to, jak odczuwamy
przyjemność strojenia tą gałką. Dlatego w IC-746PRO pozostawiono gumową
nakładkę na powierzchni gałki i możliwość regulacji oporu przy obracaniu
gałką. Małym wkrętakiem możemy przystosować opór do naszego upodobania
i warunków pracy.
Ważnym czynnikiem jest szybkość przestrajania. W IC-746PRO zastosowano
nowoczesny system znany już od IC-706. Na SSB szybkość przestrajania wynosi
6kHz na obrót gałką. Nie wygląda to na szybkie, lecz są sytuacje, w których
chciałoby się to jeszcze zmniejszyć. W pierwszej chwili wydaje się, że
nie ma na to sposobu, ale jest inaczej. IC-746PRO pozwala na odczytywanie
częstotliwości z rozdzielczością do 1Hz. Gdy zostanie to wybrane, to szybkość
spada do leniwych 600Hz na obrót.
Na CW lub RTTY także potrzebne jest wolniejsze przestrajanie niż domyślne
6kHz na obrót gałki, czyli takie jak na SSB. Funkcja (1/4), przejęta od
IC-706MkII, zmniejsza szybkość do 1,5kHz na obrót i po wybraniu rozdzielczości
1Hz spada do bardzo powolnego 150Hz na obrót.
DX-mani doceniają, jak łatwo można ustawić IC-746PRO do pracy z rozdzieleniem
częstotliwości (split). System rozdzielenia częstotliwości jest bardzo
dobry i nigdy nie będziesz miał wątpliwości, na jakiej częstotliwości
nadajesz, gdyż pokazywana jest ona wprost na wyświetlaczu. Jeśli wolisz
funkcję szybkiego rozdzielenia (Quick Split), zaprogramuj dla pracy DX-owej
standardowe rozdzielenie "up 2". Należy przy tym zwrócić uwagę
na to, że radio wymaga wprowadzenia częstotliwości rozsunięcia w MHz (np.
0,0020 dla 2kHz), nie zaś w kHz. Naciskając ponad 2 sekundy przycisk SPLIT,
wprowadzasz swoje standardowe przesunięcie do gry. Jeśli stacja DX stosuje
większe przesunięcie i rozpoczyna nasłuch powiedzmy 4kHz wyżej, to możesz
najpierw zrównać oba VFO, naciskając przycisk A/B na sekundę, następnie
naciskasz F-INP, szybko wpisujesz klawiaturą wymagane przesunięcie (split),
naciskasz przycisk SPLIT i jesteś już ustawiony. Zajmuje to tyle czasu,
ile potrzeba było do przeczytania tego opisu.
Jeśli wolisz starą metodę i chcesz znaleźć dobrą częstotliwość na nadawanie
przy wielkim tłoku, to zrównaj częstotliwości obu VFO, przejdź na drugie
VFO, wyszukaj wolne miejsce, przełącz VFO ponownie i naciśnij SPLIT. Następnie
dla sprawdzenia i ewentualnej zmiany częstotliwości nadawania po prostu
ponownie przełącz VFO. To samo uzyskuje się, naciskając na chwilę przycisk
XFC, pozwalający na sprawdzenie lub zmianę częstotliwości nadawania. W
tym przypadku odczytuje się w miejsce częstotliwości nadawczej - wartość
i kierunek przesunięcia (split). Przycisk XFC znajduje się obok głównej
gałki strojenia na pozycji godziny 11. Przy pewnej wprawie można jedną
ręką jednocześnie naciskać ten przycisk i obracać gałką. Jeśli jesteś
niezgrabny, to naciskając przycisk LOCK/SPCH, uruchomisz funkcję blokady
przesunięcia i gałki strojenia. Wtedy przypadkowe puszczenie przycisku
XFC podczas obracania gałką strojenia nie spowoduje zmiany częstotliwości
odbiorczej, lecz będziesz miał ciągle możliwość zmiany częstotliwości
nadawczej.
IC-746PRO posiada znakomite możliwości skanowania, które obejmują skanowanie
programowane i pamięci (wszystkie lub wybrane) i coś nazwanego "ÄF
scan", szczególnie lubiane przez niektórych krótkofalowców. Naciśnij
w menu przycisk ÄF i możesz wybrać zakres skanowania 5, 10, 20, 50, 100,
500kHz albo 1MHz wokół częstotliwości środkowej. Jest to wygodne do szybkiego
przejrzenia wycinka pasma, do którego chcesz się dostroić. Istnieją dwie
szybkości skanowania - duża i mała. Po naciśnięciu przycisku FIN szybkość
skanowania spadnie do 10Hz na krok. Możesz skanować także kody CTCSS oraz
DTCS.
Głosowy sterownik blokady szumów VSC
Sprytny głosowy sterownik blokady (VSC) jest nie tylko szczególnie użytecznym
pomocnikiem przy skanowaniu, ale także doskonałą niezależną właściwością,
która działa we wszystkich modach głosowych. Gdy VSC jest aktywowane,
to radio sprawdza wszystkie sygnały na "składnik głosowy" zanim
otworzy blokadę. VSC jest niezależne od ręcznie nastawialnej blokady szumów
sterowanej falą nośną. Każdy, kto czuje się zmęczony słuchaniem zatrzymywania
się skanera na niemodulowanych sygnałach emitowanych z nieszczelnego systemu
kablowego, nośnej przemienników, komputerów i podobnych, spostrzeże jak
potrzebny jest system VSC. VSC działa także na SSB. Włącz VSC i przestrajając
przez pasmo foniczne nie będziesz słyszał nic z "białego szumu"
lub "dostrajaczy" między zajętymi częstotliwościami, a jedynie
sygnały z głosem. Funkcja ta działa także na bardzo słabych sygnałach,
lecz możesz uznać to za dokuczliwe, gdy blokada szumów VSC za- i wyłącza
na krańcowo słabych sygnałach.
Graficzne przedstawienie WFS
Wykorzystując wbudowany "miernik" WFS (SWR) na LCD, możesz zbadać
współczynnik fali stojącej swojego systemu antenowego. Powiesz, cóż to
nowego? Mogę to zrobić obecnym radiem. Zgadza się, ale IC-746PRO może
dodatkowo wykreślić WFS systemu przy zmianie częstotliwości. Może on wykreślić
między 3 i 13 punktami (tylko nieparzysta liczba) w krokach 10, 50, 100
lub 500kHz. Naciśnij przycisk F1 dla rozpoczęcia, a następnie naciskaj
PTT lub TRANSMIT tyle razy, ile jest potrzebne do zapełnienia wykresu
małymi pionowymi słupkami. Gałką strojenia przesuwasz mały znacznik pod
każdym punktem wykresu w celu odczytania, jaka częstotliwość odpowiada
każdemu słupkowi. Skala pozioma, niekalibrowana, przedstawia punkty między
WFS 1:1 do 4:1, co pozwala na zobaczenie, gdzie twój system antenowy ma
rezonans i jaką szerokość pasma masz w dyspozycji w tym systemie antenowym.
Jest to bardzo użyteczna możliwość, ale upewnij się uprzednio, czy w punktach
pomiarowych nie ma jakiejś stacji, którą zakłócałbyś.
Dekodowanie RTTY
Icom, wprowadzając modele PRO, dodał bardzo użyteczną funkcję - dekodowanie
RTTY. Jest ona godna pochwalenia, lecz należy żałować, że nie ma wbudowanego
kodera, który pozwalałby na nadawanie RTTY po dołączeniu klawiatury bez
zewnętrznego modemu. Także IC-746PRO ma wbudowany dekoder RTTY, lecz nadal
nie ma kodera. Mimo tego jest on bardzo przydatny dla monitorowania tego,
co się dzieje w paśmie amatorskim i poza nim bez podłączania komputera.
Można zobaczyć do trzech linii tekstu, zamrozić tekst naciśnięciem przycisku,
wybrać znak (mark) na 1275, 1615 i 2125Hz i nastawić przesunięcie (shift)
na 170, 200 lub 425Hz, a także odczytywać sygnały normalne lub odwrócone,
wszystko bez nadzwyczajnego wysiłku.
Liczby nie kłamią
Odczytując parametry liczbowe (tabela 1) i wyniki pomiarów podane przez
AA1GW [4] (tab. 2), stwierdza się, że niewiele się one różnią od poprzedniego
IC-746. Warto je jednak porównać z pierwotnym IC-746, a także z nowym
IC-756PROII. Wszystkie te trzy modele są równie "gorące" na
wejściu. Wartości czułości (próg szumowy) są w zasadzie takie same, przy
-131dBm na 20m z wyłączonym przedwzmacniaczem. Rejestruje się małą niespodziankę
przy porównywaniu zakresu blokady dynamicznej, która pozwala na wyróżnienie
najsłabszych i najsilniejszych sygnałów. Ponownie patrząc na liczby w
paśmie 20m, spostrzega się, że w IC-746PRO zmierzono 125dB (przedwzmacniacz
wyłączony, odstęp 20kHz) i 122dB w oryginalnym IC-746. Nasz nowy IC-756PROII
wypadł z 118dB przy odstępie 20kHz. Znaczenie tych liczb dobrze wyjaśnia
SP7HT w artykule wspomianym na początku. Badany był także zakres dynamiki
w próbie dwutonowej przy odstępie częstotliwości 5kHz, gdyż ma on zastosowanie
szczególnie przy pracy DX-owej na zatłoczonym paśmie. Tutaj IC-746PRO
wykazał 100dB, taką samą wartość miał IC-756PROII.
Przechodząc do liczb zakresu dynamicznego w IMD trzeciego rzędu w próbie
dwutonowej stwierdzono niewielkie różnice między tymi trzema urządzeniami
w paśmie 20m przy odstępie 20kHz (przedwzmacniacz wyłączony) - wypadały
one w zakresie 97dB w obu modelach PRO i 99dB w pierwotnym IC-746. Zmierzone
wartości dla dwóch PRO były w zasadzie identyczne, jeśli uwzględnić 2
do 3dB różnicę między poszczególnymi egzemplarzami oraz błąd pomiarowy.
Z badań tych wynika, że liczby zakresu dynamicznego IMD trzeciego rzędu
przy próbie dwutonowej dla IC-746PRO wypadły bardzo dobrze w porównaniu
z dobrze znanym transceiverem, który stał się złotym standardem dla wielu
DX-menów i zawodników. Kilka lat temu przy zapoznawaniu się ze "złotym
standardem" uzyskaliśmy 97dB w paśmie 20m (odstęp 20kHz). To samo
radio posiadało imponujące 142dB zakresu blokady dynamicznej i czułość
wynosiła -128dB (poziom szumów). Później spokrewniony model uzyskał wartość
blokowania 129dB i zakres dynamiki trzeciego rzędu IMD 101dB przy próbie
dwutonowej.
Niespodzianką było stwierdzenie w IC-746PRO wytłumiania pierwszej pośredniej
częstotliwości w paśmie 20m. Pomierzono 123dB, podczas gdy oryginalna
IC-746 miała 100dB, zaś PRO II tylko 94dB. IC-746PRO przoduje także w
tej grupie w tłumieniu lustrzanej wartością 124dB. Porównywalne wartości
w oryginalnym modelu wynosiły 120dB, zaś w PROFI II było 110dB. Także
w zakresie tłumienia fali nośnej w SSB wydaje się być lepszym w stosunku
do swojego poprzednika.
Niestety, jedna wartość, której zmiana była silnie oczekiwana w związku
z IC-746PRO, nie została poprawiona - IMD dwutonowe trzeciego rzędu podczas
nadawania. Liczba ta wskazuje, jak urządzenie podczas nadawania będzie
generowało niepożądane produkty intermodulacyjne prowadzące do splatteru.
Na paśmie z najgorszym przypadkiem - to jest 10-metrowym w obu przypadkach,
produkty trzeciego rzędu były obniżone około 23dB w oryginalnym IC-746
i około 25dB w PRO (rys. 2). Dla kontrastu, w najgorszym przypadku w IC-756PROII
produkty trzeciego rzędu były obniżone o 30dB, a więc do przyjęcia. Te
same wartości uzyskiwano w najgorszym przypadku na paśmie 2m.
Korzystniej natomiast wygląda w IC-746PRO tłumienie produktu piątego rzędu
w porównaniu z IC-746 na najgorszym z pasm. Zostało ono powiększone o
około 7dB w paśmie 10m i około 9dB w paśmie 2m, uzyskując wartości 44dB
na obu pasmach. Dla porównania w IC-756PROII w najgorszym przypadku, w
paśmie 10m produkty 5. rzędu były osłabione tylko o około 40dB.
Szumy fazowe podczas nadawania w najgorszym przypadku, to jest w paśmie
80m dla IC-746PRO, były nieco gorsze niż najgorszy przypadek dla IC-746
w paśmie 20m, gdyż występowały tam nieliczne wystające skoki.
Wszystko to samo i dodatkowo VHF
Jeśli zastanawiasz się, czy kupić IC--756PROII, czy IC-746PRO, to dla
większości operatorów jednym z najważniejszych czynników może być występowanie
w IC-746PRO pasma 6m i 2m. Dostrajacz antenowy funkcjonuje także w paśmie
6m, a IC-746PRO posiada na tym paśmie całkiem przyzwoite wartości parametrów,
z dynamiką dwutonową trzeciego rzędu 98dB.
Parametry w paśmie 2m nie są tak imponujące, jak te na 6m, lecz IC-746PRO
nadal oferuje bardzo dużą czułość, a na FM lepszą czułość (około 0,5ľV)
niż w paśmie 10m lub 6m. Przedwzmacniacz dodatkowo zwiększa czułość bez
nadmiernego kompromisu w zakresie dynamiki na VHF.
Dla pracy przemiennikowej można ustawić niezależnie standardowe przesunięcia
częstotliwości dla pasm 10m, 6m i 2m i może to być powiązane z pasmem
2m w USA, gdzie stosuje się przesunięcia dodatnie i ujemne. IC-746PRO
ma wbudowany koder i dekoder tonów CTCSS pokazywanych na wyświetlaczu
oraz, nowość w PRO, tony DTCS. Zainstalowanych jest 50 tonów CTCSS i 104
tony DTCS. 100 pamięci zachowuje przesunięcie, tony CTCSS / DTCS i inne
parametry. W transceiverze IC-746PRO można także w łatwy sposób nadawać
pamięciom nazwy długości do dziewięciu znaków alfanumerycznych, z dużymi
i małymi literami i znakami interpunkcyjnymi.
Na przednim panelu znajduje się nowy przycisk CALL przywołujący uprzywilejowany
kanał wywoławczy. Nazywany jest on kanałem, gdyż jeśli raz naciśnie się
przycisk, by się tam dostać, to IC-746PRO nie pozwala na korzystanie z
gałki strojenia, przełączania pasm lub na zmianę częstotliwości z klawiatury.
Z nastawników tych można natomiast korzystać, jeśli kanał "call"
wybierze się gałką MEM-CH. Z tego powodu większość użytkowników prawdopodobnie
zaprogramuje tam wybrany simpleksowy kanał VHF lub przemiennikowy, chociaż
można go wykorzystać także w sieci na KF. IC-746PRO jest dostosowany do
pracy packet 9600 baud.
Minusy
Niektórzy krótkofalowcy, podobnie jak śpiewacy podczas nagrywania, przyzwyczajeni
są do podsłuchiwania własnego głosu podczas pracy na SSB. IC-746PRO posiada
funkcję monitorowania włączaną małym przyciskiem MONITOR na przednim panelu.
Jeśli przycisk ten naciska się dłużej, to nastawia się siłę monitorowanego
sygnału, słyszanego w słuchawkach. Ale nawet przy maksymalnej sile jest
ona nieco za słaba. Można ją zwiększyć gałką regulacji siły głosu AF GAIN,
ale wtedy, po przejściu na odbiór, odbierane sygnały są zbyt głośne.
Małe cztery gałeczki umieszczone na samym dole po lewej stronie zasłaniają
znajdujące się pod nimi napisy. Dotyczy to szczególnie gałeczki z etykietą
KEY SPEED (szybkość kluczowania) i RF PWR (moc nadajnika), które są częściej
używane. Natomiast gałeczki MIC GAIN (wzmocnienie mikrofonu) i CW PITCH
(wysokość tonu podsłuchu) są mało używane i po ich nastawieniu zazwyczaj
się o nich zapomina.
Należy zachować pewną ostrożność przy korzystaniu z płaskich przycisków
F1 i F5, bo można niechcący uruchomić znajdujące się bezpośrednio pod
nimi przyciski MENU i FILTER Przydałoby się wyróżnienie jednego rzędu
przycisków kontrastującym kolorem.
W oryginalnym IC-746 praca przy pełnym BK (QSK) była nieco "zawirowana"
przy nadawaniu przy szybkościach powyżej 30WPM. W wersji IC-746PRO nie
zostało to usunięte. Nie występuje to natomiast przy pracy pół-przerywanej
(semi BK) z VOX.
Przy zamiarze podłączenia wzmacniacza liniowego innego niż IC-PW1 należy
pamiętać, że styki przekaźnika nadawania mogą być maksymalnie obciążone
16V/500mA. Przy większych prądach stosować należy układ z tranzystorem
przełączającym. Icom dostarcza schematy takiego układu.
W transceiverze IC-746PRO zastosowano na wejściu odbiornika tylko jeden
stopień tłumienia - 20dB. W IC-756PROII zastosowano trzy stopnie tłumienia
6, 12 i 18dB, co daje większą elastyczność w dopasowaniu warunków odbioru.
DX-mani i zawodnicy często chcieliby mieć możliwość podłączenia oddzielnej
anteny, na przykład typu Beverage, tylko dla odbioru. IC-746PRO nie przewiduje
oddzielnego wejścia dla takiej anteny.
Podsumowanie
Ten nowy i unowocześniony model transceivera posiada dużo więcej do zaoferowania
niż jego poprzednik. Niewątpliwie transceiver ten będzie dużym krokiem
naprzód dla dotychczasowego operatora pierwotnego IC-746 lub zagęszczonego
IC-706, a swoim wyglądem bardziej wymagającemu operatorowi będzie sprawiał
większą przyjemność. Stanowi on doskonałą rezerwę dla sezonowego DX-mana
lub zawodnika, a w przerwach w aktywnej pracy pozwala na wykorzystywanie
pasma 2m. Jedynie szczególnie zawzięci DX-meni, dysponujący większymi
pieniędzmi będą poszukiwali urządzeń wyższej klasy, ale za to znacznie
droższych.
Zdzisław Bieńkowski SP6LB
Pełny tekst artykułu na stronach magazynu
|