Anteny Beam

Beam to wieloelementowe, kierunkowe anteny Yagi używane przez krótkofalowców, zwłaszcza tych preferujących łączności DX. Również wśród CB-stów taka jednopasmowa antena cieszy się dużym powodzeniem (ale z drugiej strony jej używanie przez CB-stów jest krytykowane, zwłaszcza przez krótkofalowców).
Dzięki antenom Beam uzyskuje się większy zysk energetyczny (przez zwrócenie głównej wiązki fali w określonym kierunku). Im więcej zastosowanych elementów, tym mniejszy kąt promieniowania anteny oraz większe tłumienie boczne, a więc większy zysk i zasięg. Zysk energetyczny trójelementowej anteny beam wynosi około 6dB w stosunku do pojedynczego dipola półfalowego.

Anteny Beam są wykonywane z rurek aluminiowych o stopniowanej średnicy, w celu uzyskania mniejszego ciężaru konstrukcji. Pomimo zalet, jakie mają takie anteny KF, są one kłopotliwe ze względu na znaczne wymiary (wymiary mogą przekraczać nawet 10m) oraz konieczność mocowania i obracania.
W celu zmniejszenia rozpiętości anteny stosuje się cewki wydłużające, które zmniejszają nieco zysk energetyczny (w stosunku do anten w pełnowymiarowych wersjach), lecz są wygodniejsze w eksploatacji.
Na rynku znanych jest kilka firm specjalizujących się w produkcji anten krótkofalowych, w tym również anten typu Beam. Z firm zachodnich najbardziej znane są dwie: amerykańska Cushcraft i włoska ECO.

Beam DHF6
Włoska firma ECO, oprócz anten profesjonalnych dla wojska, policji i innych służb, produkuje także anteny dla krótkofalowców oraz użytkowników CB. Jedną z takich anten, cieszących się dużym powodzeniem wśród wielu krótkofalowców na świecie, jest Beam DHF 6 (produkt handlowy ECO 277). Jest to sześciopasmowa, czteroelementowa Yagi na pasma 10-12-15-17-20-30m, wykonana z rurek duraluminiowych oraz stali nierdzewnej.
Podstawowe parametry DH6F:
- długość booma: 4,27m;
- długość radiatora: 5,1m;
- maksymalna szerokość: 10m;
- waga: 25kg;
- wytrzymałość na wiatr: 125km/h;
- wzmocnienie: 7,5dB;
- stosunek promieniowania przód-tył: 15dB (w bok 25dB);
- SWR: 1:1,3 max;
- impedancja: 50W;
- gniazdo: SO 239;
- maksymalna moc doprowadzona: 2kW/SSB.
Jest produkowany także dodatkowy element z trapami - kit 40m, umożliwiający rozszerzenie pracy anteny na pasmo 7MHz.
Antena ta jest sprowadzana do Polski dzięki inicjatywie m.in. wiceprezesa SPDXC ds. sportowych SP3FYM.
W ostatnim czasie także w kraju są czynione udane próby w produkcji takich anten przez krótkofalowców (m.in. SP7GXP i SP3GEM).

Beam GXP-7
Antena Beam GXP-7 wykonywana przez SP7GXP, podobna w danych technicznych do Cushcrafta, jest 3-pasmowa, czyli 28-21-14MHz, natomiast pasma 24 i 18MHz są na zasadzie wydzielenia się z kształtu anteny. Jest to antena logarytmiczno-periodyczna, rezonansowa. Cushcraft zaleca bardzo wysokie zawieszenie anten, tj. 20m nad ziemią. SP7GXP zrobił próby na wysokości 6-7m nad dachem i antena niewiele traciła w parametrach przy łącznościach pozaeuropejskich. Zgodnie z oczekiwaniami tłumienie tyłu zdecydowanie się pogorszyło, ale sygnał przodem był na 5/9, a po odwróceniu spadł na 5/2, czyli mamy różnicę 7S (7S x 6dB = 42dB, będzie to tłumienie przód-tył). Przy gorszych warunkach propagacji sygnał przodem na 5/9 po odwróceniu był na 5/3 - 5/4, 5,5S x 6dB = 33dB.
Pierwszy egzemplarz tej anteny był montowany na wieżowcu w Radomiu, na wysokości 6,5m na wieżyczce windowej. Antena jest cały czas porównywana z anteną TH7 DXX Hy-Gain, która jest zawieszona 25m nad ziemią na maszcie wolno stojącym. Podobno model X-7 na tym niskim maszcie na dachu okazał się zdecydowanie lepszy!

Więcej informacji o antenach Beam GXP-7 oraz nowszych Beam GXP-9 wraz z wynikami SWR zamieścimy w jednym z kolejnych numerów ŚR. Chętnie opublikujemy także opinie innych użytkowników anten Beam.

Andrzej Janeczek

Pełny tekst artykułu na stronach magazynu